Казанское Высшее Мусульманское Медресе имени 1000-летия принятия Ислама

1990 елда Чистайда ачылган дәвамында Ислам динен кабул итүгә 1000 ел исемендәге Югары мөселман мәдрәсәсендә 1991 елда Габделхак хәзрәт Саматов, аның шәкертләре белән Казандагы Кабан арты мәчетенә (Һади Такташ урамы, 26 йорт) күчеп кайтып укый башладылар. Мәдрәсәнең ректоры -мәчетнең имам-хатыйбы Исхак хәзрәт Лотфуллин иде. 1993 елның 5 ноябрендә Татарстанның Министрлар Кабинеты каршындагы Дин эшләре советында теркәлеп, мәдрәсә 4 еллык белем бирү статусын алды. 1996 елда октябрь аеннан ректор итеп Ильяс хәзрәт Җиһаншин билгеләнде. Казан шәһәре хакимиятенең башлыгы карары белән 1998 елның август аенда мәдрәсәгә Мәҗит Гафури урамындагы «Ал мәчет» бинасы (67 йорт) кайтарылды. Бу чара мәдрәсәдә укыту шартларын югары дәрәҗәгә күтәрергә мөмкинлек бирде.

2000 елда ТҖ МДН фәрмәне нигезендә (329/1) мәдрәсә 5 еллыкка үзгәртелде. Мәдрәсәдәге укыту формалары һәм программалар яңадан каралды. Дини фәннәр белән бергә гарәп, татар телләре, татар халкы тарихы, информатика, хокук һәм умартачылык кебек дөньяви дәресләр кертелде. Ислам дине һәм татар тарихын, Исламның бабайларыбыз төзегән дәүләтләрдәге урынын яхшы белү, бай рухи мәдәниятебез җәүһәрләре белән танышу - милләтнең язмышы хәл ителгән бүгенге катлаулы чор өчен аеруча кирәк. Шәкертләр татар телендә вәгазь, нотык, мәкаләләр язарга өйрәнә. Язганнарын үзләре үк компьютерда җыялар, калыпка салалар, фоторәсемнәрне эшкәртәләр, чөнки мәкалә, вәгазь язучы, эзләнүче, компьютерда эшли белүче шәкерттә өмет бар. Аңардан яисә Габденнасыйр Курсави, Шиһабеддин Мәрҗани, Ризаеддин Фәхреддин кебек дин әһеле, яисә Габдулла Тукай, Мәҗит Гафури сыман әдип, яисә Камил Мотыгый, Фатыйх Кәрими шикелле газета-журнал мөхәррире чыгар...